Cụ thể, theo Nghị quyết này, mỗi cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng sẽ được Thành phố hỗ trợ 500.000 đồng/người/tháng ở khu vực các quận và TP Thủ Đức, 550.000 đồng/người/năm ở khu vực các huyện ngoại thành, ngoài ra các cộng tác viên còn được Thành phố hỗ trợ kinh phí để mua thẻ BHYT nếu chưa có thẻ BHYT với mức hỗ trợ là 300.000 đồng/người/năm.

Từ nhiều năm qua, số lượng nhân viên y tế tại mỗi trạm y tế dao động từ 5 - 10 người, bình quân một trạm y tế phục vụ 30.000 dân (nhiều trạm y tế phục vụ dân số >100.000 dân), ngoài việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao theo quy định của Bộ Y tế, các trạm y tế còn phụ trách quản lý 20 chương trình sức khỏe: lao, tâm thần, HIV, phong, dân số và phát triển, người cao tuổi, sức khỏe bà mẹ và trẻ em, vệ sinh môi trường, bệnh không lây nhiễm, y tế học đường, tiêm chủng mở rộng, phòng chống COVID-19, truyền thông y tế,… Do đó, một nhân viên y tế phải đảm nhận nhiều chương trình mới đáp ứng được nhu cầu công việc dẫn đến không thể gắn kết chặt chẽ với cộng đồng, không thể chuyển tải được những thông điệp truyền thông đến mỗi người dân để vận động mỗi hộ gia đình, mỗi người dân cùng tham gia và chia sẽ trách nhiệm đối với sức khoẻ cộng đồng.

Thực tiễn ứng phó với đại dịch COVID-19 đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quan trọng cho hệ thống y tế không chỉ của Thành phố, mà còn là bài học lớn cho hệ thống y tế của cả nước và nhiều quốc gia trên Thế giới, trong đó, có thể khẳng định vai trò và tầm quan trọng của lực lượng các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng (Community Health Worker, viết tắt là CHW). Điều quan trọng là rất cần có những chủ trương, chính sách phù hợp để duy trì, củng cố và nâng cao năng lực mạng lưới các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng để họ thực sự là một lực lượng y tế tuy không chuyên nghiệp nhưng không thể thiếu được để triển khai hiệu quả các hoạt động chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

Chắc rằng, nhân viên y tế Thành phố vẫn còn nhớ mãi vào khoảng đầu tháng 10/2021 - thời điểm cơ bản đã kiểm soát được số ca mắc nhưng số ca tử vong có xu hướng tăng cao trở lại, trước tình hình đó, Sở Y tế tham mưu UBNDTP phát động chiến dịch bảo vệ người thuộc nhóm nguy cơ, ngay sau khi phát động chiến dịch, các cô, chú tổ trưởng tổ dân phố đi từng ngõ, gỏ từng nhà, rà từng danh dách hộ gia đình xem có ai thuộc nhóm người nguy cơ (người trên 65 tuổi, người có bệnh nền) để mời gọi tiêm vắc xin phòng COVID-19 và hướng dẫn xét nghiệm nhanh tầm soát COVID-19 tại nhà, nếu phát hiện ra F0 thì báo về Trạm Y tế phường, xã để cấp phát thuốc kháng vi rút,… và chiến dịch đã thành công khi số tử vong thuộc nhóm người nguy cơ đã được kiểm soát và đẩy lùi rõ rệt. Hình ảnh này là một minh chứng sống động cho thấy tầm quan trọng không thể thiếu được của mạng lưới các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng, họ là những người “không chuyên nghiệp” nhưng phủ khắp địa bàn dân cư, có nhiệt huyết uy tín trong cộng đồng nơi sinh sống và đã được tập huấn, hướng dẫn những kiến thức và kỹ năng cần thiết về công việc cụ thể sẽ tham gia.

Hiện nay, dịch bệnh COVID-19 đã được kiểm soát, nhiều hoạt động chăm sóc sức khoẻ cộng đồng ứng phó với đại dịch đã tạm lắng xuống, nhưng vẫn còn đó nhiều vấn đề sức khoẻ cộng đồng luôn là những thách thức đối với hệ thống y tế Thành phố. Đó là dịch bệnh lưu hành sốt xuất huyết Dengue, dịch bệnh tay chân miệng rồi xuất hiện các dịch bệnh mới nổi khác (Mpox),… và nhất là rất nhiều hoạt động chăm sóc sức khoẻ cộng đồng đã được Ngành Y tế Thành phố xác định là nhóm hoạt động ưu tiên trong giai đoạn từ nay – 2025 và những năm tiếp theo như: chương trình tiêm chủng mở rộng, chăm sóc các bệnh không lây nhiễm, lập hồ sơ sức khoẻ điện tử cho mỗi người dân Thành phố,... Lực lượng y tế tuyến đầu triển khai các hoạt động ưu tiên này không ai khác chính là nhân viên y tế tại các trạm y tế phường, xã và một lực lượng không thể thiếu chính là các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng. 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc xây dựng mạng lưới và đào tạo các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng sẽ giúp tăng cường tiếp cận dịch vụ sức khỏe cộng đồng, tăng khả năng phát hiện và phòng chống bệnh tật, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng. Các cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng có những nhiệm vụ chính sau đây:

(1) Phát hiện, theo dõi và báo cáo các trường hợp bệnh tật: Cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng được đào tạo để nhận diện các triệu chứng và dấu hiệu của các bệnh tật trong cộng đồng. Họ theo dõi các trường hợp bệnh tật và báo cáo cho các cơ quan chức năng để có các biện pháp kiểm soát và phòng ngừa lây lan bệnh.

(2) Giáo dục và tư vấn sức khỏe: Cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến sức khỏe như tiêm chủng, dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân và môi trường, và các biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh tật.

(3) Hỗ trợ trong việc quản lý bệnh tật: Cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng có thể hỗ trợ trong việc phòng ngừa, điều trị và quản lý các bệnh tật trong cộng đồng, đặc biệt là các bệnh mạn tính không lây. Họ cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ cho các cá nhân bị bệnh để đảm bảo việc điều trị và chăm sóc đúng cách.

(4) Giúp tạo ra môi trường sống khỏe mạnh: Cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng có thể hỗ trợ trong việc tạo ra môi trường sống khỏe mạnh bằng cách hướng dẫn cộng đồng về vệ sinh môi trường, khuyến khích tập thể dục và các hoạt động giảm stress. Họ cũng có thể hỗ trợ trong việc cải thiện môi trường sống, ví dụ như đưa ra các giải pháp để giảm thiểu tác động của ô nhiễm môi trường, giảm thiểu sự lây lan của bệnh tật và tăng cường an toàn thực phẩm.

Bài học kinh nghiệm của các “Tổ Covid cộng đồng” vẫn còn đó nguyên giá trị, những bằng chứng khoa học về tính hiệu quả của mô hình cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng từ nhiều nước trên Thế giới đã được Tổ chức Y tế Thế giới đúc kết, và hôm nay, Hội đồng Nhân dân Thành phố vừa thông qua Nghị quyết về Quy định mức chi hỗ trợ cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, mạng lưới cộng tác viên sức khoẻ cộng đồng chắc chắn sẽ sớm được hình thành trên địa bàn Thành phố và trở thành những cánh tay nối dài của các trạm y tế trong triển khai các hoạt động chăm sóc sức khoẻ cộng đồng đến từng hộ dân, từng người dân trên địa bàn.