Bệnh gút ảnh hưởng đến hơn 3 triệu người Mỹ và là dạng viêm khớp phổ biến nhất ở nam giới. Với phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh gút cao hơn sau khi mãn kinh.

Các cuộc tấn công bệnh gút có thể xảy ra nhanh chóng và có thể tiếp tục tái phát theo thời gian. Sự hồi sinh liên tục này có thể gây hại từ từ cho các mô ở vùng viêm và có thể cực kỳ đau đớn.

Tăng huyết áp, bệnh tim mạch và béo phì là những yếu tố nguy cơ của bệnh gút.

Tăng axit uric máu, nơi có quá nhiều axit uric trong cơ thể, là nguyên nhân chính gây ra bệnh gút.

Người bệnh thường sẽ được điều trị bằng thuốc theo toa chỉ định của bác sĩ. Những loại thuốc này có thể giúp điều trị các triệu chứng của cơn gút cấp, ngăn ngừa các đợt bùng phát trong tương lai và giảm nguy cơ biến chứng như sỏi thận và hạt tophi. Hạt tophi là các tinh thể axit tạo thành khối tăng trưởng màu trắng phát triển xung quanh các khu vực bị ảnh hưởng.

Các loại thuốc phổ biến bao gồm thuốc chống viêm không steroid và corticosteroid, một loại thuốc chống viêm khác. Nhờ vậy, chúng làm giảm sưng và đau ở những vùng bị ảnh hưởng bởi bệnh gút. Nồng độ axit uric quá mức thường là do sản xuất quá nhiều axit uric hoặc các vấn đề với thận trong việc bài tiết chất này.

Người bệnh có thể sử dụng thuốc để giảm sản xuất axit uric hoặc cải thiện khả năng loại bỏ axit uric ra khỏi cơ thể của thận. Nếu không được điều trị, cơn gút cấp sẽ trở nên tồi tệ nhất trong khoảng thời gian từ 12-24 giờ sau khi dấu hiệu bệnh bắt đầu.

Một người có thể hồi phục trong vòng 1–2 tuần mà không cần điều trị, nhưng có thể bị đau đáng kể trong giai đoạn này.

Xét nghiệm và chẩn đoán

Bệnh gút thường khó chẩn đoán vì các triệu chứng của nó tương tự như các triệu chứng của các bệnh khác.

Mặc dù tăng axit uric máu xảy ra ở hầu hết những người mắc bệnh gút, nhưng nó có thể không xuất hiện trong đợt bùng phát. Do đó, một người không cần phải bị tăng axit uric máu để được chẩn đoán. Nồng độ axit uric cao trong máu của một cá nhân hoặc tinh thể urat trong dịch khớp của họ là tiêu chuẩn chẩn đoán chính cho bệnh gút.

Để đánh giá điều này, bác sĩ chuyên khoa thấp khớp sẽ tiến hành xét nghiệm máu và cũng có thể lấy dịch từ khớp bị ảnh hưởng để phân tích. Ngoài ra, bác sĩ có thể tìm kiếm các tinh thể urat xung quanh khớp hoặc trong khối u bằng cách quét siêu âm.

X-quang không thể phát hiện bệnh gút nhưng các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể sử dụng chúng để loại trừ các nguyên nhân khác. Vì nhiễm trùng khớp cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh gút, các bác sĩ có thể tìm vi khuẩn khi tiến hành xét nghiệm dịch khớp để loại trừ nguyên nhân do vi khuẩn.

Phân loại bệnh gút

Có nhiều giai đoạn khác nhau mà qua đó bệnh gút tiến triển.

• Tăng axit uric máu không triệu chứng

Một người có thể bị tăng nồng độ axit uric mà không có bất kỳ triệu chứng bên ngoài nào. Dù ở giai đoạn này, người bệnh không cần điều trị nhưng nồng độ axit uric cao trong máu có thể gây tổn thương mô thầm lặng. Do đó, bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân có nồng độ axit uric cao giải quyết các yếu tố có thể góp phần vào sự tích tụ của nó.

• Bệnh gút cấp tính

Giai đoạn này xảy ra khi các tinh thể urat trong khớp đột ngột gây viêm cấp tính và đau dữ dội. Cuộc tấn công bất ngờ này là một đợt “bùng phát” và có thể kéo dài từ 3 - 14 ngày. Nếu người bệnh gặp các vấn đề tâm lý gây căng thẳng trong cuộc sống và uống quá nhiều rượu có thể góp phần làm bùng phát.

• Bệnh gút mạn tính

Bệnh gút mạn tính có hạt là loại bệnh gút gây suy nhược nhất và có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho khớp và thận. Ở giai đoạn này, người bệnh có thể bị viêm khớp mạn tính và phát triển hạt tophi ở những vùng mát hơn trên cơ thể, chẳng hạn như khớp ngón tay. Bệnh gút có vảy mãn tính thường xảy ra sau nhiều năm của các cơn gút cấp tính. Tuy nhiên, không chắc rằng những cá nhân được điều trị thích hợp sẽ tiến tới giai đoạn này.

• Giả gút

Một tình trạng mà các chuyên gia dễ nhầm lẫn với bệnh gút là lắng đọng canxi pyrophosphate, được gọi là giả gút. Các triệu chứng của bệnh gút giả rất giống với bệnh gút, mặc dù các đợt bùng phát thường ít nghiêm trọng hơn. Sự khác biệt chính giữa bệnh gút và giả gút là các khớp bị kích thích bởi các tinh thể canxi pyrophosphate chứ không phải tinh thể urat. Do đó, người bệnh được yêu cầu các phương pháp điều trị khác với bệnh gút.

Nguyên nhân gây bệnh gút

Tăng axit uric máu là nguyên nhân chính. Tình trạng dư thừa axit uric trong máu là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gút. Cơ thể tạo ra axit uric trong quá trình phân hủy purin. Đây là những hợp chất hóa học được tìm thấy với số lượng lớn trong một số loại thực phẩm như thịt, gia cầm và hải sản. Thông thường, axit uric được hòa tan trong máu và bài tiết ra khỏi cơ thể qua nước tiểu qua thận. Nếu một người sản xuất quá nhiều axit uric hoặc không bài tiết đủ, nó có thể tích tụ và hình thành các tinh thể hình kim. Chúng gây viêm và đau ở khớp và các mô xung quanh.

Các yếu tố rủi ro có thể làm tăng khả năng tăng axit uric máu và bệnh gút, bao gồm cả những yếu tố dưới đây.

• Tuổi tác: Bệnh gút phổ biến hơn ở người lớn tuổi và hiếm khi ảnh hưởng đến trẻ em.
• Giới tính: Ở những người dưới 65 tuổi, bệnh gút phổ biến ở nam giới gấp 4 lần so với nữ giới.
• Di truyền học: Tiền sử gia đình mắc bệnh gút có thể làm tăng khả năng một người mắc bệnh này.
• Lựa chọn lối sống: Uống rượu cản trở việc loại bỏ axit uric ra khỏi cơ thể. Ăn một chế độ ăn nhiều purine cũng làm tăng lượng axit uric trong cơ thể. Cả hai điều này đều có thể dẫn đến bệnh gút.
• Phơi nhiễm chì: Các nghiên cứu đã đề xuất mối liên hệ giữa phơi nhiễm chì mạn tính và tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
• Thuốc: Một số loại thuốc có thể làm tăng nồng độ axit uric trong cơ thể. Chúng bao gồm một số thuốc lợi tiểu và thuốc có chứa salicylate.
• Cân nặng: Thừa cân hoặc béo phì và có lượng mỡ nội tạng cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh gút. Tuy nhiên, thừa cân hoặc béo phì không thể trực tiếp gây ra tình trạng này.
• Các tình trạng sức khỏe khác: Suy thận và các tình trạng thận khác có thể làm giảm khả năng loại bỏ chất thải của cơ thể, dẫn đến nồng độ axit uric tăng cao. Các tình trạng khác liên quan đến bệnh gút bao gồm huyết áp cao và bệnh tiểu đường.

Triệu chứng bệnh gút

Triệu chứng chính của bệnh gút là đau khớp dữ dội giảm dần đến khó chịu, viêm và đỏ. Tình trạng này thường ảnh hưởng đến gốc ngón chân cái nhưng cũng có thể xảy ra ở bàn chân trước, mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay, cổ tay và ngón tay.

Biến chứng bệnh gút

Trong một số trường hợp, bệnh gút có thể phát triển thành các tình trạng nghiêm trọng hơn, bao gồm sỏi thận hoặc bệnh gút tái phát.

Mẹo phòng ngừa bệnh gút

Có nhiều hướng dẫn về lối sống và chế độ ăn uống mà một người có thể cố gắng bảo vệ khỏi các cơn bùng phát hoặc ngăn ngừa bệnh gút xảy ra trong trường hợp đầu tiên:

• Uống 2 lít nước mỗi ngày, tránh uống rượu
• Duy trì cân nặng vừa phải 

Những người bị bệnh gút có thể kiểm soát các đợt bùng phát bằng cách kiểm soát những gì ăn và uống - một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp giảm các triệu chứng. Giảm thực phẩm và đồ uống có nhiều purin để đảm bảo nồng độ axit uric trong máu không tăng quá cao là bước đầu tiên quan trọng.

• Thực phẩm giàu purin bao gồm: thịt đỏ nội tạng động vật như thận, gan và bánh ngọt
• Hải sản động vật có vỏ
• Rượu bia thực phẩm và đồ uống được làm ngọt bằng sirô bắp hàm lượng đường cao

Một người có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh gút bằng cách hạn chế ăn thực phẩm giàu purine. Tuy nhiên, tránh tiêu thụ purine hoàn toàn là không cần thiết. Tiêu thụ vừa phải các mặt hàng giàu purine có thể giúp kiểm soát nồng độ axit uric và các triệu chứng bệnh gút và có lợi cho sức khỏe tổng thể của chế độ ăn uống.

Bệnh gút là một loại viêm khớp. Do đó, một người gặp phải các triệu chứng của bệnh gút có thể được hưởng lợi từ các phương pháp điều trị viêm khớp nói chung tại nhà. Chúng bao gồm duy trì hoạt động, duy trì cân nặng vừa phải và thực hiện các bài tập tác động thấp để hỗ trợ sức khỏe khớp.

Bệnh gút là một dạng viêm khớp phổ biến ảnh hưởng đến các khớp. Nó có thể dẫn đến đau dữ dội, sưng tấy và cứng khớp. Tình trạng này ảnh hưởng đến hơn 3 triệu người Mỹ và phổ biến ở nam giới hơn nữ giới. Tăng axit uric máu - khi có quá nhiều axit uric trong máu của một người - là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gút. Các cá nhân có thể bị tăng axit uric máu nếu cơ thể họ sản xuất quá nhiều axit uric hoặc nếu thận của họ không bài tiết đủ chất này. Một bác sĩ thường sẽ khuyên dùng thuốc theo toa để điều trị bệnh gút. Điều này có thể bao gồm các phương pháp điều trị để giảm viêm ở các khớp bị ảnh hưởng và các loại thuốc giúp điều chỉnh nồng độ axit uric. Mọi người có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh gút bằng cách tránh các loại thực phẩm giàu purin mà cơ thể chuyển hóa thành axit uric, giữ đủ nước và tránh uống rượu.