Tiền mãn kinh là gì?

Tiền mãn kinh là giai đoạn cơ thể phụ nữ thay đổi nhiều vấn đề tâm sinh lý, cũng như sức khỏe trước khi bước vào gian đoạn mãn kinh. Chị em thường có dấu hiệu như kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, đổ nhiều mồ hôi, dễ mất ngủ, nổi giận vô cớ, đau đầu, chóng mặt, âm đạo mỏng, khô, dễ nhiễm trùng đường tiểu, nhan sắc xuống dốc…

Bước qua giai đoạn này, chị em sẽ bước vào giai đoạn mãn kinh – ngừng kinh nguyệt, nghĩa là không xuất hiện chu kỳ rụng trứng, kinh nguyệt sẽ mất đi và không còn khả năng sinh sản.

Tiền mãn kinh bao nhiêu tuổi? 

Phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh thường ngoài 50 tuổi, thế nhưng tùy theo cơ địa mỗi người mà thời kỳ mãn kinh diễn ra bình thường hoặc sớm hơn và mỗi người có những triệu chứng đôi khi không giống nhau.

Tiền mãn kinh xảy ra trước khi bạn chính thức mãn kinh khoảng 5 - 10 năm.

• Tuổi tiền mãn kinh sớm: trước tuổi 40.
• Tuổi tiền mãn kinh: bình thường 40 - 47 tuổi.
• Tuổi mãn kinh: ngoài 50 tuổi.

Nhóm đối tượng dễ mãn kinh sớm

• Có mẹ hay chị gái cũng bị mãn kinh sớm
• Suy buồng trứng sớm
• Đã cắt bỏ tử cung hoặc toàn bộ buồng trứng
• Trải qua hóa trị và xạ trị trong quá trình điều trị ung thư Mắc một số chứng bệnh như rối loạn chuyển hóa, rối loạn hệ miễn dịch…
• Hút thuốc lá làm giảm nồng độ nội tiết tố nữ trong cơ thể

Dấu hiệu tiền mãn kinh

• Rối loạn kinh nguyệt: kinh nguyệt thất thường, đôi khi 2 – 3 tháng mới có kinh một lần. Nếu kinh nguyệt thất thường từ 3 tháng trở lên phải đi khám sức khỏe bởi có khi đây là một phụ khoa cũng gây rối loạn kinh nguyệt.
• Khó có thai: không như thời trẻ, giai đoạn này mang thai tự nhiê khó khăn do buồng trứng gặp trục trặc khi phóng thích trứng.
• Bốc hỏa: chị em có cảm giác nóng bừng ở ngực, vai, cổ, mặt và tình trạng này thường kéo dài 2 – 3 phút hoặc lâu hơn vào mỗi ngày, nhất là trong lúc ngủ.
• Thay đổi tính tình: bạn dễ nóng giận, lo âu, buồn phiền, thậm chí rơi vào trầm cảm.
• Dễ tăng cân: quá trình trao đổi chất chậm lại, cộng với việc căng thẳng, lo lắng, mất ngủ tạo điều kiện để mỡ tích tụ vào vùng eo, bụng, đùi, bắp tay.
• Đau nhức: nồng độ hormone thay đổi dẫn đến viêm xương khớp, tức ngực.
• Thay đổi mức cholesterol đối diện nguy cơ bệnh tim: hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng suy giảm dẫn đến sự sụt giảm nội tiết tố trong cơ thể kéo theo những thay đổi bất lợi về mức cholesterol trong máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ở phụ nữ.
• Khô âm đạo: bạn cảm thấy khó chịu, đau rát vùng kín, đau khi quan hệ tình dục do giảm lượng dịch tiết và độ đàn hồi, không còn hứng thú với chuyện chăn gối khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh.
• Dễ loãng xương: mật độ xương giảm do mức độ estrogen sụt giảm trầm trọng, dẫn đến thiếu hụt canxi nhanh hơn nên xương bị xốp, yếu đi, giòn và dễ gãy, gây ra bệnh loãng xương, thoái hóa khớp…
• Rối loạn giấc ngủ: nội tiết tố thay đổi khiến bạn không còn ngủ ngon, mất ngủ. Bạn hãy tập thói quen ngủ sớm, ngủ đúng giờ và nhờ bác sĩ tư vấn.
• Ra máu nhiều trong kỳ kinh nguyệt: cũng là dấu hiệu mãn kinh do rối loạn tiền kinh nguyệt. Tuy nhiên, bạn đừng chủ quan bởi u xơ tử cung cũng gây ra tình trạng này.
• Suy giảm trí nhớ: điều này bình thường nhưng bạn sẽ sớm thoát khỏi khi bước sang tuổi mãn kinh.

Tóm lại, triệu chứng tiền mãn kinh luôn khiến chị em đối mặt với những xáo trộn về tâm sinh lý, sức khỏe như nguy cơ loãng xương, rối loạn tim mạch, giảm ham muốn tình dục, khô âm đạo, nóng giận, chán nản, thiếu tập trung trong công việc, nóng bừng mặt, đổ mồ hôi nhất là vào ban đêm, mất ngủ, chóng mặt, nhức đầu, hồi hộp, lo âu…

Triệu chứng tiền mãn kinh kéo dài bao lâu?

Tiền mãn kinh chuyển sang giai đoạn mãn kinh có khi từ 2 - 10 năm, do đó những triệu chứng tiền mãn kinh cũng sẽ chấm dứt khi bạn ở giai đoạn mãn kinh.

Nguyên nhân rối loạn tiền mãn kinh

Sự suy giảm hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng dẫn đến thay đổi bộ 3 nội tiết tố Estrogen, Progesterone, Testosterone trong cơ thể là nguyên nhân chính gây nên hiện tượng rối loạn tiền mãn kinh ở phụ nữ. Tiền mãn kinh và mãn kinh là 2 giai đoạn chắc chắn xảy ra với bất kỳ phụ nữ nào và thường tự biến mất sau đó mà không phải điều trị.

Điều trị triệu chứng rối loạn tiền mãn kinh

Phụ nữ tiền mãn kinh nên bổ sung gì? Đó là câu hỏi nhiều chị em gặp khó khăn khi rơi vào giai đoạn khủng hoảng này.

Chế độ ăn uống:

• Tăng cường protein, axit béo omega-3, chất xơ và canxi trong thực đơn hàng ngày như thịt nạc, thịt gia cầm, cá, trứng, các loại đậu. Bởi ở tuổi này, khối lượng cơ bắt đầu sụt giảm nên cần tăng lượng protein trong khẩu phần ăn. Ngoài ra, protein còn giúp điều chỉnh cảm giác thèm ăn, cân bằng lượng hormone trong cơ thể.
• Axit béo omega-3 (cá ngừ, cá thu, cá trích…) liên quan đến việc giảm viêm, cải thiện tâm trạng và phòng ngừa chứng trầm cảm.
• Chất xơ (rau, củ, quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu…) giúp hạn chế cảm giác thèm ăn và duy trì cân nặng.
• Canxi và vitamin D: nếu bạn đối diện nguy cơ loãng xương, cần tăng lượng canxi lên 1.200mg/ngày. Vitamin D cũng rất quan trọng vì giúp cơ thể hấp thụ canxi tối đa. Bạn hãy sử dụng sữa không đường tách béo, các loại đậu, động vật có vỏ, trứng… vì đây là nguồn canxi dồi dào.

Về chế độ sinh hoạt: tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, ngủ 7 – 8 giờ/ngày, duy trì cân nặng với chỉ số BMI trong giới hạn cho phép.

Thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh: vài trường hợp tình trạng rối loạn tiền mãn kinh ảnh hưởng đến sức khỏe thì bác sĩ có thể cho bạn một số loại hormon thay thế (bổ sung Estrogen và Progesterone); điều trị nội tiết (bao gồm điều trị estrogen toàn thân hoặc khu trú, liệu pháp nội tiết estrogen và progesterone kết hợp, điều trị estrogen có kèm hay không kèm với progesterone…).

Tiền mãn kinh kiêng ăn gì?

• Thực phẩm nhiều mỡ động vật, các chế phẩm từ sữa như bơ, phô mai…
• Thực phẩm chứa carbohydrate tinh chế cao: bánh mì trắng, mì, bánh ngọt, kẹo, kem…
• Thức uống chứa caffein như cà phê

Tóm lại, việc uống loại thuốc nào, liều lượng bao nhiêu, điều trị trong thời gian bao lâu… cần được bác sĩ tư vấn chi tiết, phù hợp từng người bệnh.